BẢN LĨNH GIÁM ĐỐC

Buổi sáng.
Một buổi sáng như bao buổi sáng khác tại một cơ quan nhà nước thời mở cửa.

Căn phòng im phăng phắc cộng với hơi lạnh vừa đủ và tiếng nhạc không lời nhè nhẹ thoang thoáng qua tai tạo một cảm giác thật khoan khoái cho bất kỳ ai khi đã đặt chân bước vào Phòng kế toán.

Năm cái bàn được kê song song nhau, quay mặt ra hướng cửa, trên năm cái bàn xuất hiện lù lù năm mái tóc dài gắn trên năm khuôn mặt xinh như hoa. Năm cái máy vi tính để bàn cùng cỡ với nhau, cùng màu trắng tinh và được quấn dây cẩn thận, chứng tỏ chúng đã được quan tâm một cách thật đặc biệt. Riêng bàn làm việc của Kế toán trưởng được đặt ở trong cùng để dễ quan sát toàn bộ căn phòng, cái bàn này khá to và cầu kỳ hơn so với năm cái bàn của các kế toán viên, cái ghế ngồi càng đặc biệt hơn vì đây là loại ghế xoay và kềnh càng, người ngồi có thể ngồi với tư thế ưởn ngực lên phía trước, đầu ngã về phía sau để thư giãn những khi làm việc quá căng thẳng hoặc mệt mỏi. Trên bàn là một cái máy tính xách tay màu bạc sang trọng, màn hình phẳng tinh thể lỏng.

Anh Kế toán trưởng đi đâu đó ra ngoài nên cái ghế ngồi trông có vẻ càng to hơn và thô kệch. Nhất là trong lúc này, khi ông Thông - Giám đốc mới về nhậm chức - đang đứng chiểm chệ ngay cửa ra vào mà không nhân viên nào hay cả. Có lẽ khi vào ông kéo cửa khá nhẹ nhàng hoặc tiếng giày ông khẽ quá, nhưng cũng có thể các nhân viên mải làm việc nên không để ý, chỉ nghe tiếng gõ lách cách vào bàn phím. Ông cảm thấy hài lòng, làm việc tập trung và chăm chỉ thế này là tốt. Tuy chỉ có một điều ông cảm thấy không mấy thiện cảm là ..... cái ghế ngồi của anh Kế toán trưởng sao lại có thể to đến thế, trông rất dị hợm, nhìn không cân xứng với thiết kế căn phòng chút nào. Trình độ vi tính của ông Thông đang mon men nửa trình độ A và nó đang có ý định dừng lại ở đó vì có muốn nhồi vào tiếp cũng sợ không vào nổi, thì cái việc trong khi ông xài tạm một cái máy để bàn cũ kỹ so với cái máy xách tay sang trọng của anh Kế toán trưởng thì còn có thể chấp nhận được. Còn cái ghế ngồi thì mục đích chính là để đặt cái cần đặt xuống thôi thì đâu cần phải to và đắc tiền hơn cái ghế của ông chứ?

Ông thấy có cảm giác khó chịu và định đẩy cửa bước ra ngoài, cùng lúc đó thì anh Bình - Kế toán trưởng cũng từ ngoài kéo cửa bước vào. Nhìn thấy ông, anh Bình mừng rỡ như gặp người họ hàng đã gần mười năm xa cách:

- Dạ chào anh, anh ghé phòng tụi em có việc gì không ạ, mời anh vào!

Lúc này, năm cái đầu của năm cô Kế toán mới ngẩng lên và nhận ra phòng mình có khách. Cả năm cô đều cười tươi như hoa và đồng loạt đứng dậy chào.Ông Thông cũng mỉm cười dù trên gương mặt còn chút vẻ ngượng:

- Tôi đến xem các anh chị làm việc thế nào thôi mà!- Thế anh thấy thế nào ạ?- Khá chăm chỉ đấy – Ông Thông gật gù, dợm bước ra cửa - Tôi có việc phải đi đây, mọi người làm việc đi nhé.

- Dạ, chào anh.

Sau khi ông Thông vừa khuất sau cánh cửa thì anh Bình bước tới hỏi cô nhân viên ngồi bàn trên cùng:
- Sếp vào lúc nào vậy Hương?

Cô gái tên Hương tròn xoe mắt, ngơ ngác:

- Em cũng không biết nữa?

Các cô khác cũng phụ họa theo:
- Đúng là Sếp vào lúc nào tụi em cũng không hay nữa anh Bình ơi!

- Thôi mấy đứa làm việc đi.

Bình đi về chỗ ngồi của mình và cười tự tán thưởng một mình. Bình là một người trên dưới 36 tuổi, hơi ốm, nước da trắng xanh vì phải ngồi trong mát nhiều. Ngoài ông bảo vệ già nua ngoài cổng và bà vệ sinh cũng lụm cụm thì Bình dám cá rằng mình là người có thâm niên lâu đời nhất ở đây. Các tên trưởng phòng khác như Phòng Kinh doanh, phòng kế hoạch, ..... thì thay ra thay vào xoành xoạch trông mà mỏi cả mắt, mặt nhớ cũng không xuể huống hồ chi nhớ tên với chả tuổi.

Cũng chẳng trách tụi này, thứ nhất là không có quen biết, thứ hai là không khéo léo, và hàng trăm lý do khác nữa mà có ngồi kể thì đến hết năm. Nhớ lúc mới vào làm, Bình cũng lơ ngơ như đứa trẻ mới đi chợ tỉnh lần đầu tiên. Cũng may là việc cũng quen người dần và theo năm tháng, kinh nghiệm dồn lên đầy ăm ắp dù lúc học ở lớp trung cấp Kế toán, anh luôn là người đứng nhất nhì trong danh sách những đứa lười học.

Từ khi Bình vào làm đến nay đã hai đời Giám đốc, ông Thông là người thứ ba. Các ông Giám đốc trước một người thì bị cách chức vì liên quan đến một số việc bê bối tài chính, đến nay bặc tin tức, nghe đâu ông ta bị điều chuyển về một vùng xa xôi ở Đồng Tháp, chịu không nổi cảnh không nhàn hạ như đã từng nên đã về quê của mình vui thú điền viên. Lần đó nếu Bình không khéo mồm thì chắc hiện giờ đang tung tăng ở một nơi nào đó chứ không phải nơi đây. Một ông khác vừa lên chức cao hơn và vẫn giữ mối quan hệ tốt với Bình cho tới hôm nay.

Theo nguồn tin “mật“ mà Bình nắm được thì ông Giám đốc mới này là một tay nói hay hơn làm. Người ông thì hạn chế chiều dài nhưng lại phung phí chiều ngang, hai mắt ti hí như mắt lươn, đã vậy còn vấn ngang chiếc môi hơi chìa ra bằng một hàm râu quặp xuống, lưa thưa như râu của những quả bắp cuối mùa. Phía trên cặp lông mày là một nơi đã bị “sa mạc hoá“ mà các Công ty dầu gội nhìn thấy phải làm ngơ vì không tìm thấy cơ hội khoe các công dụng của các loại dầu gội cao cấp.

Hơn nửa tháng ông ta về đây, khi đưa ra 10 quyết định thì hết 6 quyết định làm Bình phải dài môi ra khi đọc. Hừ, để xem ông ta còn ngồi trên ghế Giám đốc được bao lâu.

Bình ngồi thẳng người lên và gọi to:

- Hương, em lại đây anh bảo.

Hương nhấn phím Enter nghe cạch một phát để dứt điểm công việc gì đó đang dở dang rồi đủng đỉnh lại bàn của Bình. Cô hơi mỉm cười, nghiêng đầu chờ đợi.

- Em dặn mấy đứa cẩn thận nhé, anh cài hệ thống Y! Messenger để tụi em có thể thông tin qua lại mà không gây mất trật tự và thư giãn sau những lúc căng thẳng. Mấy đưá đừng có lạm dụng việc này làm mất thời gian và Sếp mà biết là anh khoá lại hết đấy.

- Dạ tụi em vẫn đang làm việc đấy chứ anh ạ!?

Anh vừa nhìn thấy máy tính nào cũng mở cửa sổ chat ra đấy, bảo tụi nó làm việc đi.

- Dạ- Hương quay người lại, có vẻ không hài lòng và cao giọng - Này các cô, làm ơn tắt cửa sổ chát chít dùm nhé, nếu có đang dở dang thì hẹn chiều ra Internet công cộng nghe.

Việc cài chương trình chat nội bộ và Y!Messenger trong phòng là “sáng kiến“ của Bình. Lúc chưa có Internet, phòng Bình chỉ có anh và 2 cô mà đã ồn ào chịu không nổi rồi, hết chuyện bồ bịch, siêu thị, thời trang,... rồi đến cãi cọ tranh luận, ... nghe mà nhức cả đầu. Người thời nay thường nói: “Hai phụ nữ duyên dáng và một chú vịt thì sẽ trở thành một cái siêu thị“ cũng không ngoa tí nào. Quản lý một phòng toàn là con gái đâu phải là chuyện dễ dàng, nhất là các cô còn đang tuổi xuân phơi phới như các cô trong phòng này. Vì vậy, tận dụng lợi thế của Công nghệ thông tin cũng có cái hay, và Bình quyết tâm đi theo cách có một không hai: Khi nối mạng, Bình đã ra yêu cầu rõ ràng ngoài công việc, có gì thì cứ “tám“ qua mạng nội bộ cho thoải mái, khỏi cần phải lời qua tiếng lại gây ồn ào, còn nói chuyện với bạn bè bên ngoài thì có thể dùng Internet nhưng phải có giờ, có lúc. Khi đó người ngoài có nhìn vào cũng khó mà đánh giá được nội tình của Phòng đã và đang làm gì.

Ban đầu cái quy định mang tính nội bộ của phòng này có vẻ hơi kì cục này làm các cô rất khó chịu và phản ứng rất dữ dội. Nhiều chuyện với nhau bằng cách lạch cạch bàn phím thì còn gì là hứng thú và mất đi tính “truyền thống“ vốn có, nhưng lâu dần thành quen. Mỗi cô ôm một máy, đôi khi chát chít mà người ngoài cứ tưởng là các cô đang làm việc, có vào Internet cả ngày cũng không sao, tha hồ mà tung tăng trên mạng vì anh Bình cũng không nói gì. Lâu lâu thấy anh ấy cũng nhắc nhở nhưng rồi thì đâu vẫn vào đấy, miễn công việc vẫn hoàn thành đúng tiến độ thì không vấn đề gì.

Đang suy nghĩ miên man thì cô Bé - kế toán tiền lương mon men lại chỗ Bình ngồi, xuống giọng:

- Anh ơi, việc tìm người phụ giúp công việc của em thế nào rồi ạ?

- Chết, anh quên mất – Bình vỗ trán – Cô Thắm bên phòng kế hoạch có nhờ anh cho cô cháu gái của cô ấy qua thử việc mà anh quên mất.

- Dạ- Bé gãi đầu - Anh giúp sớm dùm em, dạo này công việc nhiều quá anh ạ.

- OK, anh tiến hành ngay ấy mà.

Bình quên mất việc quan trọng này, quên cả việc anh định mua một cái máy vi tính cho nhân viên mới, bàn thì có sẳn vì Phòng kế hoạch sẽ nhường cho một cái vì bên kia có người sắp nghỉ. Cơ quan của Bình chưa có phòng mua riêng và chưa có hệ thống kiểm soát nội bộ, mà việc này rất quan trọng để tránh gian dối cho một số kẻ muốn gian mà làm dối, còn kẻ gian mà đủ trò mưu mẹo thì Trời cũng phải bó tay mà nhìn thôi.

Một số cơ quan tiến bộ khác thì người ta đã có phòng mua, người phụ trách mua hàng phải dọ giá ít nhất ba nhà cung cấp có giá thấp nhất, trình giám đốc giá cả của ba nơi này và giá tham chiếu của lần mua trước, sau đó giám đốc mới ký duyệt nếu đồng ý. Nhưng ở cơ quan của Bình, hiện tại phòng nào có yêu cầu mua đồ dùng trong phòng thì Trưởng phòng chỉ việc đề xuất Giám đốc, Giám đốc thấy giá cả hợp lý thì ký duyệt và người nào có hiểu biết về món đồ cần mua thì người đó sẽ trực tiếp đi mua về mà dùng.

Dịp may đã tới, nghe nói ông Thông là người không am hiểu mấy về máy tính nên Bình tha hồ mà kê hưu kê vượn. Nghĩ là làm, Bình lôi ra trong ngăn kéo một tờ giấy đề nghị mua máy tính làm sẳn mấy hôm nay, với tay cầm theo cái kiếng đeo mắt và đứng lên đi về phòng Giám đốc.

Phòng giám đốc ở tầng hai nên Bình phải mất khoảng 5 phút để đi lên. Trong phòng hình như có khách, Bình đứng chờ bên ngoài và tranh thủ đọc lại nội dung của tờ đề xuất mua máy tính. Trong lòng vừa cảm thấy lo lắng vừa cảm thấy thoả mãn vì kế hoạch của mình sắp hoàn thành.

Khách vừa đẩy cửa bước ra, thì ra đó là cô Thắm trưởng phòng kế hoạch. Cô Thắm nhìn Bình cười thật tươi rồi đi xuống lầu. Bình khẽ đẩy cửa và bước vào, ông Thông đang loay hoay với cái ghế ngồi vì hình như thân hình của ông hơi quá khổ với cái ghế. Thấy có người vào, ông lấy lại vẻ tự nhiên và cầm lấy cây bút bi để sẳn trên bàn.

Bình với tư thế thoải mái chào ông Thông và trình bày mục đích của mình. Ông Thông gật đầu:

- Cô Thắm cũng vừa nói chuyện này với tôi, định gọi anh lên để bàn bạc, ngày mai anh cứ cho thử việc nhé, nếu thấy làm được thì nhận cô bé ấy vào. Một mặt anh cũng ra thông báo tuyển dụng cho khách quan người ta thấy công bằng.

- Dạ, em hiểu ạ.- Còn việc mua máy tính thì ..... để tôi xem nào ……

Ông Thông cầm lấy tờ giấy Bình vừa đưa qua, đeo mắt kính vào và nheo mắt lại để xem:

- Giấy đề xuất mua máy tính hả?

Mặt ông hơi căng thẳng khi nhìn thấy giá đề xuất mua chiếc máy. Ông nhìn Bình dò xét:

- 18 triệu đồng, máy tính dạo này đắt thế cơ à?

- Mặt bằng giá hiện nay khoảng đó là dùng tạm được đấy anh ạ.

Ông Thông cầm bút ghí ghí vào chỗ ký duyệt để trống, lòng Bình mừng khấp khởi, xem như là công việc đã sắp hoàn thành. Lời đồn quả thật không sai, ông ta chẳng biết gì về máy móc, thế mà cũng ngồi vào chiếc ghế này, chẳng hiểu ra làm sao cả. Nhưng ông Thông chợt ngẩng lên và hỏi tiếp:

- Thế ai đi mua và định bao giờ mua?

Bình xoa xoa hai bàn tay vào nhau:- Dạ, chiều nay thì gấp quá, ngày mai thì em bận họp cả ngày nên có thể là ngày kia em mới đi mua được ạ. Hiện tại cơ quan mình chưa có ai rành về máy tính cả nên sợ là mua đồ linh tinh về sẽ xài không được.

- Thế thì tốt rồi - Ông Thông vừa gật gù vừa ký roẹt vào tờ giấy mà không còn chút do dự nào cả.

Buổi chiều.
Vẫn căn phòng im phăng phắc cộng với hơi lạnh vừa đủ và tiếng nhạc không lời nhè nhẹ tạo một cảm giác thật khoan khoái dễ chịu trong Phòng kế toán. Bình vừa ngồi vừa cảm thấy thoải mái trong lòng vì sự việc ban sáng, thật ra trong việc này Bình có khá nhiều kinh nghiệm và đây là một trong những “chiêu“ nhỏ để thăm dò mà thôi. Bình vừa suy nghĩ miên man vừa cười một mình.

Đột nhiên có tiếng gõ cửa và một người khệ nệ ôm một thùng hàng bước vào. Vì có tiếng động lớn nên mọi người ai cũng phải ngẩng đầu lên và tắt vội các cửa sổ công việc không cần thiết trên máy tính.

- Anh tìm ai thế? – Cô Hương ngồi bàn đầu tiên hất hàm hỏi.

- Dạ cho em gặp anh Bình ạ.Bình đẩy ghế đứng lên và bước ra, có vẻ hơi ngạc nhiên:

- Tôi Bình đây, có việc gì không anh?

- Em đến đây giao hàng, đây là chiếc máy tính – Anh ta dừng lại, để cái máy xuống đất và lấy từ túi ra một giấy giao nhận hàng – Anh vui lòng ký nhận dùm.

Bình tím mặt:

- Ai bảo anh mang máy lại đây?

- Dạ chú Thông giám đốc ạ.Bình choáng váng, nhưng cũng kịp lấy lại bình tĩnh, anh hỏi:

- Thế hoá đơn đâu?

- Dạ hoá đây – Anh nhân viên máy tính lần vào túi và mang ra tờ hoá đơn đỏ – Chú Thông bảo anh chỉ ký nhận vào giấy giao nhận va nhận máy thôi, còn hoá đơn phải chuyển lại cho chú để chú ấy thanh toán bên thủ quỹ.

Hương đứng cạnh đó nhanh tay cầm lấy tờ hoá đơn và kêu lên:

- Trời ạ, máy xịn ư, tới 18 triệu đây này, anh Bình đổi vào cho máy em nhé.

Bình giật lấy tờ hoá đơn, tái mặt, giả vờ cầm lại bàn để xem và ngồi phịch xuống ghế.


Trên phòng giám đốc, ông Thông thoáng mỉm cười. Có ai biết được mới ngày hôm qua thôi, vợ ông vừa mua một chiếc máy tính giá 7 triệu cho cô con gái cưng vừa được vào lớp 6. Thật ra thì ông cũng chẳng quan tâm đến chuyện tiền nong, nhưng vì trong lúc giận dữ việc gì đó, bà vợ ông đã quát con bé rằng:

- Chiếc máy này giá 7 triệu đấy chị ạ, mục đích chính là học chứ không phải mấy trò chat chit nhố nhăng nhé.

Ông Thông nhấc máy lên gọi về nhà:

- Ngày mai bà đi mua cho tôi một chiếc máy tính để bàn đặt vào phòng của tôi nhé. Hiện tôi đang rất cần một chiếc máy để buổi tối trang bị thêm kiến thức, mù mờ tin học thời buổi này thật khó làm quản lý bà ạ.

Không hiểu đầu dây bên kia bà vợ nói gì mà ông Thông đưa tai nghe ra xa một chút và sau đó mỉm cười:

- Bà khỏi lo, chiều nay tôi sẽ mang đúng 11 triệu về cho bà, số tiền mà có người cho không tôi đấy bà ạ, 7 triệu bà mua máy cho tôi, số còn lại bà làm gì thì làm.

Rồi ông nhẹ nhàng gác máy và thở một hơi dài khoan khoái. Đưa cho vợ 11 triệu bên túi này từ việc thu chênh lệch mua chiếc máy tính theo giá của anh Kế toán đã hào phóng đề nghị thì ông vẫn còn 5 triệu của cô Thắm vừa đưa ban sáng ở túi bên kia. Bản lĩnh của một Giám đốc mới nhậm chức như ông quả xưa nay hiếm.
Tp HCM, ngày 27/08/2005